Rodzaje umów o pracę
Podczas poszukiwania pracy Jan spotkał się z takimi określeniami jak: umowa o pracę, wolny strzelec (w Polsce bardziej popularna jest umowa zlecenie), umowa o dzieło. Jan jest trochę zdezorientowany ponieważ nie wie co one dokładnie oznaczają, jaka jest między nimi różnica oraz która opcja będzie dla niego najkorzystniejsza. Obejrzyj wideoTranskrypcja wideo:
Rodzaje umów o pracę
__________________
Podczas poszukiwania pracy Jan spotkał się z takimi określeniami jak: umowa o pracę, wolny strzelec (w Polsce bardziej popularna jest umowa zlecenie), umowa o dzieło. Jan jest trochę zdezorientowany ponieważ nie wie co one dokładnie oznaczają, jaka jest między nimi różnica oraz która opcja będzie dla niego najkorzystniejsza.
__________________
Nie ma się co martwić. Popatrzmy na nie kolejno, jedna po drugiej
Stały/ regularny stosunek pracy – umowa o pracę
Stały stosunek pracy charakteryzuje się osobistą zależnością Jana jako pracownika od pracodawcy. Osobista zależność oznacza:
- Jan musi pracować w wyznaczonych godzinach pracy
- Jan musi pracować w wyznaczonym przez pracodawcę miejscu.
- Harmonogram pracy Jana jest określony przez pracodawcę
- Jan jest związany instrukcjami pracodawcy.
- Praca Jana jest poddana stałej kontroli pracodawcy.
__________________
Podpisując umowę o pracę Jan, jako młody pracownik, może korzystać z następujących praw:
- 4 tygodnie urlopu płatnego
- ciągłość wypłaty w przypadku choroby
- prawa do czasu wolnego na obowiązki opiekuńcze
- prawo do wynagrodzenia urlopowego
- pracodawcę obowiązuje okres wypowiedzenia w zależności od długości zatrudnienia: np. 2 tygodniowy okres wypowiedzenia gdy pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy
- płaca minimalna jest określona w ustawie
W czasie trwania stałego stosunku pracy Jan jest objęty ubezpieczeniami społecznymi, ubezpieczeniem zdrowotnym oraz w zależności od wysokości wynagrodzenia musi płacić podatek dochodowy. Osoby do 26 roku życia są zwolnione z płacenia podatku dochodowego. Są one pobierane przez pracodawcę z wynagrodzenia.
Przy stałym stosunku pracy można pracować na pełny etat, pół etatu lub kilka godzin.
__________________
Umowa jako wolny strzelec.
W Polsce nie ma takiego rodzaju umowy w przepisach prawnych
Na podstawie umowy Jan jako wolny strzelec zobowiązuje się do wykonania pracy zarobkowej na rzecz klienta w określonym lub nieokreślonym czasie. Na podstawie takiej umowy nie występuje osobista zależność od klienta. Oznacza to że:
- Jan jako wolny strzelec sam decyduje o godzinach i miejscu wykonywania pracy
- Wykonując pracę Jan nie podlega żadnej kontroli klienta. Oznacza to, że sam może decydować o rutynie swojej pracy.
- Jan nie musi wykonywać pracy osobiście – oznacza to, że może powierzyć wykonanie pracy innej osobie
- Jan nie musi zapewniać, że osiągnie zamierzony cel (jego praca zakończy się sukcesem), oznacza to, że otrzymuje wynagrodzenie za czas pracy, niezależnie od tego, czy osiąga oczekiwane wyniki.
__________________
Jako wolny strzelec Jan nie ma prawa do:
- płatnych wakacji
- ciągłości wynagrodzenia w przypadku choroby
- czasu wolnego na czynności opiekuńcze
- nie ma ustalonej płacy minimalnej i praw wynikających z układu zbiorowego
- nie ma okresu wypowiedzenia, co oznacza, że wolny strzelec może zostać zwolniony w każdym czasie
Jako wolny strzelec Jan opłaca prawie takie same składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne jak zwykły pracownik. To jest automatycznie pobierane przez klienta. Ponieważ wolni strzelcy są samozatrudnieni to muszą sami opodatkować swoje dochody.
__________________
Umowa o dzieło
Umowa o dzieło ma miejsce kiedy osoba zwana klientem zobowiązuje Jana jako wykonawcę do wykonania określonej pracy w zamian za wynagrodzenie. Umowa o dzieło dotyczy ukończonej pomyślnie pracy, co oznacza, że Jan otrzyma wynagrodzenie tylko w sytuacji gdy ukończy i dostarczy pomyślnie wykonane zadanie. Jeżeli popełni błąd, musi ponieść za to odpowiedzialność.
Nie ma osobistej zależności, co oznacza, że Jan może sam zadecydować gdzie i kiedy chce wykonywać pracę.
Nie ma obowiązku samodzielnego wykonania pracy, co oznacza, że Jan może powierzyć wykonanie pracy innej osobie.
Jan musi używać własnych narzędzi i wyposażenia np. laptopa
Jan nie jest pracownikiem organizacji
Ponieważ umowa o dzieło nie wynika ze stosunku pracy Jan nie może korzystać z żadnych praw przysługujących pracownikom (zapisanych w Kodeksie Pracy) czy układach zbiorowych (płatne wakacje, ciągłość wypłaty w przypadku choroby, czas wolny na czynności opiekuńcze itp.)
__________________
Szczegółowe informacje dotyczące kraju: W Polsce popularna jest umowa – zlecenie
Umowa – zlecenie
Umowa zlecenie ma miejsce kiedy osoba zwana zleceniodawcą zobowiązuje Jana jako wykonawcę (zleceniobiorcę)do świadczenia określonej pracy w zamian za wynagrodzenie. Umowa zlecenie dotyczy wykonywania określonych czynności, co oznacza, że Jan otrzyma wynagrodzenie tylko w sytuacji gdy prace zostaną wykonane. Jeżeli popełni błąd, musi ponieść za to odpowiedzialność. Prace wykonuje na własną odpowiedzialność
W czasie zatrudnienia na umowę zlecenie Jan ma ubezpieczenie zdrowotne, oraz może być objęty ubezpieczeniami społecznymi. Jeżeli Jan jest studentem to jest zwolniony z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Jan musi płacić podatek dochodowy. Osoby do 26 roku życia są zwolnione z płacenia podatku dochodowego. Są one pobierane przez pracodawcę z wynagrodzenia.
Nie ma osobistej zależności, co oznacza, że Jan może sam zadecydować gdzie i kiedy chce wykonywać pracę.
Nie ma obowiązku osobistego wykonania pracy, co oznacza, że Jan może powierzyć wykonanie pracy innej osobie.
Jan musi używać własnych narzędzi i wyposażenia np. laptopa
Jan nie jest pracownikiem organizacji
Ponieważ umowa zlecenie nie wynika ze stosunku pracy Jan nie może korzystać z żadnych praw przysługujących pracownikom zapisanych w Kodeksie Pracy takich jak płatne wakacje, ciągłość wypłaty w przypadku choroby, czas wolny na czynności opiekuńcze itp.
__________________
Teraz Jan ma wiedze na temat różnych umów i może wybrać tą, która najlepiej odpowiada jego potrzebom!